در جهانی که هوش مصنوعی هر روز بیشتر از دیروز به زیرساخت‌های اصلی کسب‌وکارها تبدیل می‌شود، Scale AI به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین شرکت‌های این حوزه درگیر موجی از انتقادات و چالش‌های حقوقی شده است. شکایات اخیر از این شرکت، نگرانی‌های گسترده‌ای را در خصوص رفتار ناعادلانه با نیروی انسانی و سوءاستفاده از قوانین کار برانگیخته است. آیا این بحران می‌تواند به تغییر بنیادین در نحوه برخورد شرکت‌های فناوری با نیروی انسانی‌شان منجر شود؟ یا همچنان اقتصاد گیگ (Gig Economy) به حیات خود با استفاده از مدل‌های بحث‌برانگیز ادامه خواهد داد؟
ماجرای جدید Scale AI از روز سوم ژانویه ۲۰۲۵، با شکایت امبر روگوویچ، کارمند سابق این شرکت، وارد مرحله تازه‌ای شد. شکایت او حاکی از آن است که شرکت، او و دیگر کارکنان را به‌جای طبقه‌بندی به‌عنوان “کارمند”، در دسته “پیمانکار” قرار داده است، اقدامی که موجب محرومیت این افراد از حداقل دستمزد قانونی، اضافه‌کاری، حق مرخصی با حقوق و دیگر حقوق اساسی شده است.
بر اساس ادعای روگوویچ، او که از مارس تا ژوئن ۲۰۲۴ برای زیرمجموعه Scale به نام Outlier کار کرده، به‌طور متوسط روزانه ۱۰ ساعت فعالیت داشته اما تنها برای ۵ ساعت دستمزد دریافت کرده است. این امر به‌ویژه شامل زمان‌هایی می‌شد که صرف آموزش یا مرور دستورالعمل‌ها شده بود، که طبق ادعای او نادیده گرفته شده‌اند.
این شکایت به‌طور خاص توجهات را به چالش‌های گسترده‌تر اقتصاد گیگ معطوف کرده است، جایی که شرکت‌ها تلاش می‌کنند هزینه‌های نیروی انسانی را با استفاده از پیمانکاران به‌جای کارمندان کاهش دهند. اما با توجه به قوانین سختگیرانه کالیفرنیا درباره تعریف “کارمند” و الزامات مربوط به حداقل دستمزد و مزایا، این مدل کسب‌وکار به‌شدت تحت نظارت قانونی قرار گرفته است.
شکایت دوم علیه Scale تنها چند هفته پس از شکایت مشابه دیگری در دسامبر ۲۰۲۴ مطرح شد. شکایت اول به‌دنبال تشکیل یک دعوی گروهی بود، در حالی که شکایت روگوویچ از طریق “قانون نمایندگان خصوصی دادستان‌های عمومی” (PAGA) پیگیری می‌شود. این قانون به کارکنان این امکان را می‌دهد که قوانین کار را به‌نیابت از دولت اجرا کنند و تا حد زیادی از فرآیندهای پیچیده دعوی گروهی اجتناب کنند.
واکنش Scale AI نیز قابل توجه است. شرکت با تأکید بر رعایت کامل قوانین و پرداخت دستمزدهایی که از استانداردهای زندگی محلی فراتر می‌رود، ادعا کرده است که روگوویچ به دلیل نقض “دستورالعمل‌های جامعه” اخراج شده است. در مقابل، وکیل روگوویچ این اتهامات را “تلاش برای بی‌اعتبار کردن شاکی” توصیف کرده است، رویکردی که به گفته او، در چنین مواردی کاملاً رایج است.
چالش‌های حقوقی اخیر می‌تواند پیامدهای عمیقی برای Scale AI و شرکت‌های مشابه داشته باشد. از یک سو، فشار بر شرکت‌ها برای بازنگری در نحوه طبقه‌بندی کارکنان افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر، نتیجه این پرونده‌ها می‌تواند نشان‌دهنده تغییرات گسترده‌تر در اقتصاد گیگ باشد. اگرچه Scale AI در مرکز توجه قرار گرفته، اما واقعیت این است که بسیاری از شرکت‌های فناوری با مدل‌های مشابهی فعالیت می‌کنند.
آیا Scale و دیگر غول‌های فناوری قادر خواهند بود با این بحران‌ها کنار بیایند، یا این چالش‌ها نقطه عطفی در تعامل کارفرمایان و نیروی انسانی ایجاد خواهد کرد؟ تنها زمان پاسخ این سوال را خواهد داد، اما روشن است که دنیای فناوری دیگر نمی‌تواند از زیر بار مسئولیت‌های اجتماعی و حقوقی شانه خالی کند.
