در شرایطی که جهان غرق در هیجان پیشرفتهای خیرهکنندهی هوش مصنوعی است، ساندار پیچای، مدیرعامل گوگل، زنگ خطر را به صدا درآورده است. او برخلاف دیدگاه آرامتر OpenAI، نسبت به آیندهی این فناوری ابراز نگرانی جدی کرده و ریسک خطرناک شدن آن را «بسیار بالا» دانسته است.
این هشدار در گفتوگویی با لکس فریدمن مطرح شد و موجی از بازنگری دربارهی مسیر توسعهی هوش مصنوعی را به راه انداخت. در نقطهی مقابل، سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، تهدیدهای جدی را در آیندهی نزدیک بعید میداند؛ موضوعی که اختلاف عمیق در دیدگاه رهبران فناوری را آشکار میسازد.
تقابل دو غول فناوری بر سر آیندهی AI
مدیران عامل گوگل و OpenAI اکنون در مواضعی متفاوت نسبت به خطرات هوش مصنوعی قرار گرفتهاند. پیچای از احتمال وقوع سناریوهای فاجعهبار سخن میگوید، در حالیکه آلتمن معتقد است تا رسیدن به AGI، تهدیدی واقعی وجود ندارد.
در این میان، نقطهنظر پیچای بیش از همه به واقعیتهای نادیده گرفته شده در صنعت اشاره دارد: ریسکهای ذاتی در توسعهی سریع AI و پیامدهای اجتماعی و امنیتی ناشی از بیاحتیاطی.
آمارهای نگرانکننده، چشمانداز تاریک
برخی گزارشها حتی از احتمال ۹۹.۹۹ درصدی نابودی بشریت توسط هوش مصنوعی خبر میدهند. این عدد اگرچه بهظاهر اغراقآمیز است، اما بهخوبی منعکسکنندهی حجم نگرانیها در میان کارشناسان است.
پیچای ضمن تأکید بر نیاز به اتحاد جهانی در مواجهه با این تهدیدات، گفت: «من خوشبین هستم، اما ریسک واقعی است و باید آن را جدی گرفت.»
انگیزههای پنهان در رقابت هوش مصنوعی
فاشگوییهای اخیر از سوی دنیل کوکوتایلو، پژوهشگر سابق OpenAI، پرده از رقابتی شدید و ریشهدار میان گوگل و OpenAI برداشته است. به گفتهی او، OpenAI در واکنش به برنامههای جاهطلبانهی دِمیس هاسابیس، مدیرعامل DeepMind، تأسیس شد؛ برنامهای که هدف نهایی آن دستیابی به AGI با اتکا به منابع گوگل و تثبیت انحصار کامل بود.
این روایت از رقابت پنهان، تأکیدی دیگر است بر ضرورت شفافیت در اهداف توسعهی هوش مصنوعی و خطرات ناشی از قدرتطلبی بیمرز.
وعدههای جسورانه یا خوشبینی خطرناک؟
آلتمن با اعتماد به توانمندی هوش مصنوعی، معتقد است AGI خود قادر به جلوگیری از انقراض بشر خواهد بود. اما این دیدگاه، به زعم بسیاری، بیش از آنکه واقعگرایانه باشد، نوعی خوشبینی غیرمسئولانه است.
در مقابل، پیچای با تأکید بر عقلانیت و همکاری جهانی، خواستار مدیریت مسئولانهی این فناوری شده است؛ مسیری که شاید تنها راه حفظ آیندهی بشر باشد.
رقابت یا همزیستی؟
با افزایش سرعت پیشرفت هوش مصنوعی، واگرایی دیدگاهها میان غولهای فناوری تبدیل به یک مسئلهی جدی شده است. گوگل با تمرکز بر احتیاط، خطرات را جدیتر میبیند، در حالی که OpenAI بیشتر به مزایای فنی و خودتنظیمگری AI تکیه دارد.
با این حال، آنچه اکنون بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد، تدوین چارچوبهای قانونی، شفافسازی اهداف توسعه، و همافزایی جهانی میان کشورها و شرکتهای بزرگ است. آیندهی AI نه تنها در دستان برنامهنویسان، بلکه در گرو تصمیمات سیاسی، اخلاقی و بینالمللی خواهد بود.
جمعبندی
اظهارات اخیر مدیرعامل گوگل، چالشی تازه در دنیای هوش مصنوعی به وجود آورده است؛ چالشی میان امید و هشدار. در حالیکه سم آلتمن از آیندهای بیخطر میگوید، پیچای بهصراحت اعلام کرده ریسکهای بنیادین وجود دارند که نباید نادیده گرفته شوند. تفاوت دیدگاهها در اوج رقابت فناوری، زنگ خطری است برای بازبینی عمیقتر و مسئولانهتر در مسیر پرشتاب توسعهی AI.