در حالی که جهان هنوز از تبعات همهگیری کووید-۱۹ به طور کامل رهایی نیافته، سویهای تازه از ویروس کرونا با نام NB.1.8.1 در سکوت در حال گسترش در آسیا و ورود به آمریکا است. نگرانیها بار دیگر به فرودگاهها و مرزها بازگشته و مقامات بهداشتی را به حالت آمادهباش درآورده است.
سویه NB.1.8.1 که در ابتدا در چین شناسایی شد، اکنون در کشورهای متعدد از جمله آمریکا، هند، کرهجنوبی و فرانسه مشاهده شده است. هرچند هنوز شواهدی از شدت بیماریزایی یا مقاومت ایمنی متفاوت آن نسبت به سایر سویهها منتشر نشده، اما ویژگی بالای اتصال این ویروس به سلولهای انسانی میتواند زنگ خطری برای گسترش سریعتر آن باشد.
سویهای نوپا در مسیری آشنا
سازمان کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC) در تازهترین گزارش خود، از شناسایی مواردی از ابتلا به سویه جدید NB.1.8.1 میان مسافران بینالمللی ورودی به فرودگاههای ایالتهایی مانند کالیفرنیا، واشنگتن، ویرجینیا و منطقه نیویورک خبر داده است. بهگفته این سازمان، دادههای جمعآوریشده از برنامه غربالگری فرودگاهی نشان میدهد که این ویروس میتواند منشأ افزایش اخیر موارد ابتلا در چین باشد.
همزمان، پایگاه داده جهانی توالییابی GISAID نتایج توالییابی هفتههای گذشته را منتشر کرده که در آن ردی از این سویه در مسافرانی با مبدأ کشورهایی چون ژاپن، کرهجنوبی، فرانسه، تایلند، هلند، اسپانیا، ویتنام، چین و تایوان دیده میشود.
از چین تا هند و آمریکا؛ نقشه گسترش
طبق گزارشهای محلی، مقامات بهداشتی ایالتهای اوهایو، رودآیلند و هاوایی نیز مواردی از ابتلا به NB.1.8.1 را مستقل از موارد فرودگاهی گزارش دادهاند. نخستین موارد مشاهدهشده در کالیفرنیا و واشنگتن به اواخر مارس و اوایل آوریل بازمیگردد. این همزمانی با افزایش موارد ابتلا در چین و شرق آسیا، نمایانگر نقشهای در حال شکلگیری از مسیر گسترش این سویه است.
در هند نیز گزارشها از شناسایی دو سویه جدید با نامهای NB.1.8.1 و LF.7 خبر میدهند. در برخی ایالتهای هند، آمار ابتلا افزایش داشته، هرچند مقامات تأکید کردهاند که نگرانی شدیدی وجود ندارد.
نگاهی به وضعیت در هنگکنگ
در هنگکنگ، جایی که این سویه به سرعت در حال گسترش است، نرخ ابتلا به بالاترین سطح خود در یک سال گذشته رسیده است. با اینکه اطلاعات دقیقی از میزان بستری و شدت بیماری منتشر نشده، افزایش آمار در این منطقه حساسیتهای بهداشتی را بهشدت بالا برده است.
یافتههای اولیه از قدرت سرایت NB.1.8.1
بر اساس دادههای مقدماتی از پژوهشگران چینی، NB.1.8.1 نسبت به دیگر سویهها ویژگی برجستهای در فرار از سیستم ایمنی بدن ندارد، اما توانایی بالایی در اتصال به سلولهای انسانی دارد. این عامل میتواند باعث شود که این سویه با قدرت سرایت بیشتری نسبت به بسیاری از نمونههای قبلی ظاهر شود.
با این حال، CDC اعلام کرده توالیهای شناساییشده از این سویه در آمریکا هنوز آنقدر اندک است که در داشبورد رسمی این سازمان وارد نشدهاند.
آیا موج جدیدی از کرونا در راه است؟
از نظر اپیدمیولوژیک، NB.1.8.1 میتواند زنگ خطر بالقوهای باشد، نه لزوماً به خاطر شدت بیماریزایی یا مرگومیر، بلکه به دلیل سرعت گسترش در جوامع متراکم و شناسایی گسترده در فرودگاهها. اتصال بیشتر به سلولهای انسانی لزوماً به معنی بیماریزایی بیشتر نیست، اما پتانسیل اپیدمی را افزایش میدهد.
از سوی دیگر، کاهش حساسیت جمعی نسبت به کرونا در فضای پساکرونا ممکن است زمینهساز تأخیر در شناسایی و کنترل این سویه در برخی کشورها شود. آنچه در حال حاضر اهمیت دارد، پایش ژنتیکی دقیق، بررسی آماری روندهای رشد و شفافیت اطلاعات منتشره از سوی نهادهای بهداشتی است.
با توجه به آغاز فصل تابستان و افزایش سفرهای بینالمللی، کنترل فرودگاهی و شناسایی سریع اهمیت بیشتری پیدا میکند. هرگونه تعلل میتواند به گسترش بیشتر سویههایی همچون NB.1.8.1 منجر شود.
جمعبندی
در حالی که جهان به تدریج از سایه همهگیری فاصله میگیرد، سویه NB.1.8.1 یادآور این حقیقت است که ویروس کرونا همچنان در حال تکامل است. گرچه نگرانی شدیدی از نظر مرگومیر یا فرار ایمنی برای این سویه مطرح نشده، اما گسترش سریع آن، بهویژه در کشورهای پررفتوآمد، زنگ خطری برای نظامهای بهداشت عمومی بهشمار میرود.
نهادهای بهداشتی بینالمللی باید با همکاری مؤثرتر، دادههای ژنومی را بهموقع به اشتراک بگذارند، تا جهان بار دیگر غافلگیر نشود. سویه NB.1.8.1 فعلاً تهدیدی پنهان است، اما با توجه به مسیر فعلیاش، ممکن است به زودی به نقطه توجه جهانی تبدیل شود.