در حالی‌که موج نگرانی‌ها درباره حذف گسترده شغل‌ها توسط هوش مصنوعی بالا گرفته، مدیرعامل آلفابت در یک گفت‌وگوی پرمخاطب صراحتاً اعلام کرد: قرار نیست ماشین‌ها جای انسان‌ها را بگیرند؛ بلکه قرار است بازوی کمکی‌شان شوند.
ساندار پیچای، مدیرعامل آلفابت (شرکت مادر گوگل)، در مصاحبه‌ای اختصاصی با بلومبرگ، روایتی متفاوت از تأثیر هوش مصنوعی بر آینده نیروی کار ارائه داد. در این گفتگو که در مرکز سان‌فرانسیسکو برگزار شد، او بر خلاف پیش‌بینی‌های بدبینانه، از رشد، توسعه و افزایش بهره‌وری سخن گفت، نه از کاهش و حذف. آیا این نوید یک مدل همزیستی انسان و هوش مصنوعی است؟
در مصاحبه‌ای که چهارشنبه شب در سان‌فرانسیسکو با بلومبرگ انجام شد، ساندار پیچای، مدیرعامل آلفابت، نگرانی‌ها درباره جایگزینی نیروی انسانی با هوش مصنوعی را رد کرد. او تصریح کرد که به‌جای حذف مشاغل، هوش مصنوعی به افزایش بهره‌وری مهندسان کمک می‌کند و امکان تمرکز بر کارهای باارزش‌تر را فراهم می‌آورد. پیچای گفت: «من انتظار دارم که حتی در سال آینده هم شاهد رشد از مرحله فعلی مهندسی باشیم، زیرا این فناوری به ما اجازه می‌دهد کارهای بیشتری انجام دهیم.»
او هوش مصنوعی را نه تهدید بلکه “شتاب‌دهنده‌ای” دانست که توسعه محصولات جدید را تسریع می‌کند و همین امر نیاز به استخدام نیروی انسانی بیشتر را ایجاد می‌کند. در حالی‌که این اظهارات نویدبخش هستند، باید در نظر داشت که گوگل در سال‌های اخیر بارها دست به تعدیل نیرو زده است. تنها در سال ۲۰۲۳، حدود ۱۲ هزار نفر از کار خود کنار گذاشته شدند و در سال ۲۰۲۴ نیز حداقل هزار نفر دیگر تعدیل شدند.
با این حال، در سال ۲۰۲۵، به نظر می‌رسد روند تعدیل‌ها هدفمندتر و محدودتر بوده است. تنها کمتر از ۱۰۰ نفر در بخش خدمات ابری گوگل و صدها نفر در بخش پلتفرم‌ها و دستگاه‌ها شغل خود را از دست داده‌اند. پیچای با اشاره به این تحولات، تأکید کرد که چشم‌انداز شرکت به سمت گسترش پروژه‌هایی نظیر خودروهای خودران Waymo، محاسبات کوانتومی، و رشد انفجاری یوتیوب است.
او به ویژه رشد یوتیوب در هند را نمونه‌ای بارز از فرصت‌های نوآوری دانست. طبق گفته‌های او، یوتیوب اکنون در هند ۱۰۰ میلیون کانال دارد که از این میان ۱۵ هزار کانال بیش از یک میلیون دنبال‌کننده دارند.
در بخش دیگری از مصاحبه، زمانی که درباره اظهارات اخیر داریو آمودِی، مدیرعامل Anthropic، مبنی بر احتمال از بین رفتن نیمی از مشاغل سفید سطح پایین ظرف پنج سال آینده پرسیده شد، پیچای پاسخ داد: «من به این نگرانی‌ها احترام می‌گذارم. فکر می‌کنم مطرح‌کردن و بحث درباره آن‌ها ضروری است.»
در پایان گفتگو، زمانی که از او درباره مرزهای هوش مصنوعی و احتمال تحقق “هوش عمومی مصنوعی” (AGI) پرسیده شد، پیچای پس از مکثی کوتاه گفت: «پیشرفت‌های زیادی در راه است، نه فقط در حوزه‌هایی که امروز رویشان کار می‌کنیم، بلکه در ایده‌های جدیدی که در حال آزمایش آن‌ها هستیم.»
او تأکید کرد که خوش‌بین است، اما با احتیاط افزود: «ممکن است در مسیرهای فناورانه، دوره‌هایی از رکود یا توقف موقت پیش آید. آیا در حال حاضر در مسیر قطعی رسیدن به AGI هستیم؟ فکر نمی‌کنم هیچ‌کس بتواند با قطعیت بگوید.»
اظهارات پیچای، پاسخی هوشمندانه به نگرانی‌های فزاینده جهانی درباره تأثیرات هوش مصنوعی بر بازار کار بود. او با تأکید بر کارکرد «شتاب‌دهنده»ی AI، در واقع تصویری خوش‌بینانه و راهبردی از همزیستی انسان و فناوری ارائه کرد. با این حال، داده‌های مرتبط با تعدیل نیرو در آلفابت طی دو سال گذشته، تصویری محتاطانه‌تر از آنچه پیچای ترسیم می‌کند به نمایش می‌گذارند.
آنچه اهمیت دارد، تمایز میان دو نوع استفاده از هوش مصنوعی است: یکی در راستای کاهش هزینه‌ها و جایگزینی نیروی انسانی، و دیگری در راستای توانمندسازی کارکنان برای انجام کارهای خلاقانه‌تر و پیچیده‌تر. پیچای از دومین الگو دفاع می‌کند، اما مشخص نیست که این سیاست به‌صورت یکپارچه در تمام واحدهای آلفابت جاری شده باشد.
به‌ویژه با توجه به رشد پروژه‌هایی مانند Waymo و کامپیوترهای کوانتومی، می‌توان انتظار داشت که آلفابت در حال بازتعریف نقش‌ها و مهارت‌های مورد نیاز خود باشد؛ فرایندی که می‌تواند هم به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید منجر شود و هم به از بین رفتن مشاغل سنتی.
همچنین، اشاره به رشد یوتیوب در هند، بیانگر اهمیت بازارهای نوظهور برای حفظ روند توسعه‌محور این شرکت است. شاید گوگل در تلاش است تا با تقویت بسترهای محتوامحور، وابستگی‌اش به تبلیغات جستجویی را کاهش دهد و منابع درآمدی متنوع‌تری خلق کند.
پیشنهاد ویرایشگر نت باز 360: هوش مصنوعی گوگل؛ معرفی ابزارها و کاربردهای جدید
سخنان ساندار پیچای در این مصاحبه، به‌جای تأکید بر خطرات هوش مصنوعی، بر فرصت‌ها و تحولات مثبت متمرکز بود. او هوش مصنوعی را ابزار ارتقاء بهره‌وری و تسریع نوآوری معرفی کرد، نه عاملی برای حذف نیروی کار. با این حال، تاریخچه تعدیل نیرو در آلفابت و تحولات ساختاری اخیر نشان می‌دهند که مسیر واقعی پیچیده‌تر از آن چیزی است که در ظاهر به نظر می‌رسد.
در نهایت، آنچه می‌تواند تفاوت ایجاد کند، نه خود فناوری، بلکه نحوه پیاده‌سازی، مدیریت و سیاست‌گذاری درباره آن است. آلفابت اگر بتواند بین رشد فناوری و رفاه نیروی انسانی توازن برقرار کند، شاید بتواند الگویی برای دیگر شرکت‌های تکنولوژی باشد که در آستانه تصمیم‌گیری‌های حیاتی درباره آینده هوش مصنوعی هستند.
