بازار موبایل ایران بار دیگر با خبر جنجالی قاچاق گوشی‌های لوکس تکان خورد. رئیس انجمن واردکنندگان موبایل اعلام کرده که برخی شرکت‌ها با سوءاستفاده از باگ سامانه همتا، گوشی‌های پرچمدار را به نام برندهای ارزان‌تر وارد کشور کرده‌اند.
نتیجه این اقدام، خاموش شدن 12 هزار دستگاه توسط سامانه و شناسایی بیش از 10 مدیر متخلف بوده است. این تخلف نه تنها حقوق مصرف‌کننده را نقض کرده، بلکه صنعت موبایل و حتی منافع ملی را هم تحت فشار قرار داده است.
دور زدن سامانه همتا چگونه انجام شد؟
طبق گفته‌های مهدی اسدی، تعدادی از شرکت‌های واردکننده با جعل اطلاعات گوشی‌های لوکس، آن‌ها را به اسم برندهای ارزان‌تر مانند سامسونگ و شیائومی ثبت کرده‌اند. این اقدام باعث شد که هزینه‌های گمرکی چند ده میلیون تومانی تنها با 500 تا 700 هزار تومان پرداخت شود.
این تخلف در واقع استفاده از شکاف‌ها و باگ‌های سامانه همتا بود که پس از تست‌های متعدد شناسایی شده و سپس مورد سوءاستفاده قرار گرفت.
پیامدهای سنگین برای بازار موبایل
این اقدام غیرقانونی، شوک بزرگی به بازار وارد کرد. به گفته اسدی، طی 6 ماه گذشته هیچ یک از شرکت‌های قانونی واردکننده سودی از فروش نداشته‌اند. در مقابل، قاچاقچیان حدود 38 میلیون تومان در هر گوشی جلو افتادند.
این روند باعث زیان گسترده واردکنندگان رسمی و ایجاد بی‌اعتمادی میان مشتریان نسبت به اصالت کالا شد.
واکنش دستگاه‌های نظارتی
ماجرا تنها به شناسایی متخلفان ختم نشد. تا امروز 10 تا 11 مدیر شرکت‌های متخلف مشخص و برخی ممنوعالخروج شده‌اند. با این حال، گزارش‌هایی وجود دارد که برخی مدیران به صورت غیررسمی از کشور خارج شده‌اند.
این پرونده هم‌اکنون به صورت همزمان در قوه قضائیه، مجلس و دولت در حال پیگیری است تا ابعاد کامل آن روشن شود.
راهکارهای جلوگیری از تکرار تخلف
به گفته رئیس انجمن واردکنندگان موبایل، قرار است کمیته‌ای مشترک میان بخش خصوصی، انجمن موبایل و نهادهای دولتی تشکیل شود. هدف این کمیته، رفع باگ‌های سامانه‌ای و جلوگیری از تکرار چنین تخلفاتی در آینده خواهد بود.
همچنین تأکید شده که با اصلاح فرآیندها، راه‌های سوءاستفاده بسته شود و اعتماد مصرف‌کنندگان دوباره بازگردد.
وضعیت واردات آیفون 17
در میان نگرانی‌ها درباره واردات گوشی‌های جدید، مهدی اسدی اعلام کرد که ورود آیفون 17 به ایران فعلا با مانعی مواجه نیست. این خبر می‌تواند کمی از نگرانی خریداران درباره آینده بازار آیفون در کشور بکاهد.
|
مورد تخلف یا پیامد |
توضیح |
| ثبت گوشی‌های لوکس به نام برند ارزان‌تر |
استفاده از نام سامسونگ و شیائومی |
|
پرداخت عوارض پایین‌تر |
500 تا 700 هزار تومان به‌جای 38 میلیون تومان |
| تعداد گوشی‌های خاموش‌شده |
12 هزار دستگاه |
|
تعداد مدیران متخلف شناسایی‌شده |
10 تا 11 نفر |
| آسیب به صنعت و مصرف‌کننده |
کاهش سود شرکت‌های قانونی، تضییع حقوق مشتریان |
این پرونده یک نمونه واضح از ضعف زیرساخت‌های دیجیتال کشور در حوزه تجارت و گمرک است. سامانه‌ای که قرار بود جلوی قاچاق را بگیرد، خود تبدیل به بستر قاچاق شد. پیش‌بینی می‌شود اگر اصلاح ساختاری فوری انجام نشود، بازار دوباره در معرض بحران مشابه قرار بگیرد.
از سوی دیگر، ورود آیفون 17 بدون مانع نشان می‌دهد دولت نمی‌خواهد تقاضای مصرف‌کنندگان برای گوشی‌های پرچمدار نادیده گرفته شود. با این حال، اگر نظارت جدی صورت نگیرد، همان سناریوی قاچاق تکرار خواهد شد. در نهایت، تنها راه‌حل پایدار، ایجاد شفافیت در واردات و همکاری نزدیک میان بخش خصوصی و نهادهای حاکمیتی است.
جمع‌بندی
ماجرای قاچاق آیفون در ایران بار دیگر اهمیت شفافیت و کنترل دقیق در سامانه‌های نظارتی را پررنگ کرد. خاموشی 12 هزار گوشی و شناسایی مدیران متخلف نشان داد که تخلفات گسترده می‌تواند حتی برندهای معتبر را تحت‌الشعاع قرار دهد. با تشکیل کمیته مشترک و اصلاح فرآیندها، امید می‌رود بازار موبایل کشور دوباره به مسیر قانونی بازگردد.
FAQ
چرا سامانه همتا گوشی‌ها را خاموش کرد؟
به دلیل ثبت غیرقانونی گوشی‌های لوکس به نام برندهای ارزان‌تر، 12 هزار دستگاه خاموش شد.
چه تعداد مدیر متخلف شناسایی شده‌اند؟
بین 10 تا 11 مدیر متخلف تاکنون شناسایی شده‌اند که برخی ممنوعالخروج شده‌اند.
آیا واردات آیفون 17 به ایران ممکن است؟
بله، طبق اعلام انجمن واردکنندگان موبایل، ورود آیفون 17 فعلا با مشکلی روبه‌رو نیست.
راهکار جلوگیری از قاچاق دوباره چیست؟
تشکیل کمیته مشترک میان انجمن موبایل، بخش خصوصی و نهادهای دولتی برای رفع باگ‌های سامانه‌ای.
خسارت اصلی این تخلفات برای چه کسانی بود؟
شرکت‌های قانونی واردکننده و مصرف‌کنندگان بیشترین زیان را متحمل شدند.
