اگر فکر می‌کنید فیلم اوپنهایمر تنها یک فیلم تاریخی و خشک است، اشتباه می‌کنید. این فیلم به‌ظاهر فقط روایتی از ساخت بمب اتمی است، اما شما را به سفر ذهنی درون مغز مردی می‌برد که جهان را به 2 نیم کرد: قبل از انفجار و بعد از آن.
کریستوفر نولان بسیار جسورانه توانست زندگی جی. رابرت اوپنهایمر را روی پرده سینما به‌نمایش درآورد. در این فیلم از اوپنهایمر یک قهرمان نمی‌سازد و او را مانند خود بمب اتم پیچیده، معمایی و متناقض به‌تصویر می‌کشد. این فیلم در عین اینکه تاریخی است، با مسائل فلسفی و دیالوگ‌های ماندگار هر بیننده‌ای را به این فکر فرو می‌برد که اوپنهایمر کار درست را انجام داد یا خیر؟
معرفی فیلم اوپنهایمر؛ پرتره‌ای سینمایی از پدر بمب اتمی
فیلم اوپنهایمر (Oppenheimer) ساخته‌ای مشترک از ایالت متحده و بریتانیا است که پدر بمب اتمی را با تمام ویژگی‌هایش به جهانیان می‌شناساند. مستند زندگی این فیزیکدان نظری تلفیق شده با درامی تاریخی و پرهیاهو که در کل 181 دقیقه هیچ لحظه‌ای بیننده را خسته و کسل نمی‌کند. برای اینکه هیچ صحنه‌ای را ازدست ندهید، دانلود فیلم اوپنهایمر بدون سانسور به شما پیشنهاد میشود. دیگر اطلاعات فنی این اثر تماشایی عبارت‌اند از:
- زبان اصلی: انگلیسی
- کارگردان: کریستوفر نولان
- تهیه کننده: اما توماس، چارلز روون، کریستوفر نولان
- نویسنده: کریستوفر نولان
- تاریخ اکران (سینماها): از 21 ژوئیه 2023 به طور گسترده
باربنهایمر، اولین پدیده اجتماعی و فرهنگی پررنگ در هالیوود
اکران فیلم اوپنهایمر هم‌زمان شد با فیلم باربی که اثری بسیار فانتزی و رنگی رنگی است. این همزمانی به‌هیچ‌عنوان تاثیری در کاهش مخاطبان یا فروش این 2 اثر نداشت. تازه باعث خلق یک پدیده اجتماعی فرهنگی به نام باربنهایمر (Barbenheimer) نیز شد که نشان داد آثار تاریک، جدی و فلسفی هم به‌اندازه دنیای فانتزی و شاد طرفدار دارد.
داستان فیلم اوپنهایمر؛ تلفیقی از علم، قدرت و اضطراب
اثر اوپنهایمر با جمله‌ای از اسطوره پرومته آغاز میشود: «پرومته آتش را از خدایان دزدید و به انسان‌ها بخشید، از این‌رو او را به صخره‌ای بسته و تا ابد شکنجه می‌کنند.» این جمله، محتوای کلی فیلم را شکل می‌دهد. دانشمندی که قدرتی بی‌نظیر را خلق کرد و تا پایان عمر با پیامدهای اخلاقی آن دست‌وپنجه نرم کرد. ساختار روایی این فیلم از 3 خط زمانی تشکیل شده است که در ادامه مختصرا توضیح داده‌ایم.
دوران جوانی و تحصیل اوپنهایمر
در این خط زمانی اوپنهایمر از دانشجوی دانشگاه‌های اروپابودن به استادی برجسته در آمریکا می‌رسد. استاد فیزیک نظری در کالیفرنیا که شخصیتی نابغه، پیچیده و معمایی دارد، دچار اضطراب روانی است. ازطرفی او علاقه زیادی هم به فلسفه و سیاست دارد.
پروژه منهتن و ساخت بمب اتمی
منهتن یک پروژه سری و بزرگ است که در جنگ جهانی دوم به رهبری ارتش ایالات متحده یعنی ژنرال لسلی گرووز ایجاد میشود. اوپنهایمر مدیر پروژه است که برای پیشبرد پروژه در نیومکزیکو به همراه دانشمندان دیگر شهری علمی را تأسیس می‌کنند. آن‌ها بالاخره در سال 1945 موفق شدند اولین انفجار هسته‌ای را آزمایش کنند و آن را ترینی‌تی نامیدند.
جلسات بازجویی و محاکمه پس از جنگ
در این فیلم در یک خط روایی سال‌ها بعد را نشان می‌دهد که اوپنهایمر به‌خاطر ارتباطات گذشته‌اش با حزب کمونیست و جلوگیری از ساخت بمب هیدروژنی مورد بازجویی و حمله سیاسی قرار می‌گیرد. این محاکمات که هم اخلاقی و هم سیاسی هستند سعی دارند سقوط تدریجی این دانشمند را با تزلزل جایگاه اجتماعی و علمی او نشان دهند.
شخصیت‌پردازی و بازیگران فیلم اوپنهایمر
شخصیت اوپنهایمر در این فیلم چندوجهی است. شما نمی‌توانید او را یک نابغه صرف یا یک انسان فلسفی ببینید. دغدغه‌های او گاهی انسانی و گاهی فلسفی و شکننده هستند. او حتی در ارتباطات خود با همسرش کیتی و معشوقه‌اش جین تتلاک عواطف و احساساتش را با سیاست ترکیب می‌کند.
کیلین مورفی به‌خوبی توانست این شخصیت را با چنین ویژگی‌های چندگانه بازی کند و بیننده را مدام به ژانرهای مختلف دراماتیک، فلسفی و تاریخی ببرد. سایر (cast of oppenheimer (film یا بازیگران این فیلم عبارت‌اند از:
- امیلی بلانت: کیتی اوپنهایمر ، همسر رابرت اوپنهایمر
- مت دیمون: لسلی گرووز، فرمانده نظامی پروژه منهتن
- رابرت داونی جونیور: لوئیس استراوس، رئیس کمیسیون انرژی اتمی ایالات متحده آمریکا
- فلورنس پیو: جین تاتلاک، روان‌پزشک و معشوقه رابرت اوپنهایمر
- جاش هارتنت: ارنست لارنس، فیزیکدان و برنده جایزه نوبل آمریکایی و همکار اوپنهایمر
- کیسی افلک: بوریس پاش، یک فرد نظامی اهل ایالات متحده آمریکا
- رامی ملک: دیوید هیل، دیپلمات آمریکایی و از کارکنان سرویس خارجی آمریکا
- کنت برانا: نیلز بور، فیزیک دان دانمارکی و مشاور اخلاقی پروژه
- دیلن آرنولد: فرانک اوپنهایمر، فیزیکدان اهل ایالات متحده آمریکا و برادر کوچکتر رابرت اوپنهایمر بود
- تام کونتی: آلبرت اینشتین، فیزیکدان نظری آلمانی
صحنه‌های ماندگار و سکانس‌های برتر فیلم اوپنهایمر
این فیلم صحنه‌های فراموش‌نشدنی و لحظات ماندگار زیادی دارد. از انفجار آزمایشی بمب اتم گرفته تا آخرین سکانس‌های فیلم که اوپنهایمر در مکالمه‌اش با انیشتین می‌گوید که فکر می‌کنم دنیا را نابود کردیم. در صحنه انفجار بمب، بیننده علم را می‌بیند که چطور به قدرت تبدیل شده و می‌تواند ویرانگر باشد. در مکالمه اوپنهایمر با انیشتین حس عذاب وجدان و پشیمانی کاملا نمایان میشود ولی دیگر فایده‌ای ندارد.
در سکانس‌های بازجویی تنش بالا کاملا به مخاطب منتقل میشود و این باورپذیربودن مدیون نورپردازی مینیمال و زاویه دوربین در فیلم‌برداری است. اگر با زبان اصلی این فیلم مشکل دارید، برای ما فارسی زبانان فیلم اوپنهایمر دوبله فارسی بدون سانسور نماشا نیز در دسترس است.
نقدها و بازخوردها درباره فیلم اوپنهایمر؛ تحسین یا نقد؟
اثر اوپنهایمر با کارگردانی کریستوفر نولان و بازی درخشان کیلین مورفی، امیلی بلانت و رابرت داونی جونیور توانست تحسین‌های زیادی را ازجانب منتقدین دریافت کند. بحث‌ها و نظرات درباره این فیلم را با استناد به مجلات سینمایی و وب‌سایت‌های معتبر جمع‌آوری کرده و در ادامه ذکر کرده‌ایم.
نقاط قوت فیلم از نگاه منتقدان
فیلم 3 ساعته اوپنهایمر یکی از آثار سینمایی طولانی، به‌خاطر موارد زیر حسابی تحسین شده و مورد ستایش قرار گرفته است:
- کارگردانی نولان: بسیاری از منتقدان نولان را بابت ساخت فیلمی پیچیده، چندلایه و غیرخطی تحسین کردند. او توانسته با ترکیب روایت تاریخی، درام روان‌شناختی و فلسفه اخلاق، اثری منحصربه‌فرد خلق کند.
- بازیگری: بازی کیلین مورفی، یکی از نقاط عطف فیلم است. او با ظرافت و عمق، شخصیت پیچیده و متناقض اوپنهایمر را به‌تصویر کشیده است.
- فیلم‌برداری و موسیقی: استفاده از فیلم 70 میلی‌متری، قاب‌های چشم‌نواز و موسیقی لودویگ گورانسون، فضای سنگین و پرتنش فیلم را تقویت کرده‌اند.
- تحلیل تاریخی و اخلاقی: فیلم نه‌تنها به جنبه‌های علمی پروژه منهتن می‌پردازد، بلکه تبعات اخلاقی و انسانی ساخت بمب اتم را نیز به چالش می‌کشد.
نقدهای منفی و چالش‌ها
باوجود نقاط قوت و بازخوردهای مثبت، منتقدان ایرادات و انتقاداتی به این اثر داشته‌اند، که عبارت‌اند از:
- ریتم کند و دیالوگ‌محور: برخی مخاطبان از ریتم کند فیلم و تمرکز زیاد بر دیالوگ‌ها و جلسات سیاسی به‌ویژه در نیمه دوم فیلم، انتقاد کرده و آن را خسته‌کننده دانسته‌اند.
- کم‌رنگ بودن نقش زنان: نقش شخصیت‌های زن مانند کیتی (همسر اوپنهایمر) و جین تتلاک (معشوقه‌اش) به‌نظر برخی منتقدان سطحی و کم‌عمق بوده است.
- حذف یا کم‌رنگ شدن نقش دانشمندان دیگر پروژه منهتن: در این فیلم تمرکز اصلی روی شخصیت اوپنهایمر است و نقش دیگر دانشمندان آن‌طور که باید مشخص نشده است.
- عدم پرداخت کافی به پیامدهای انسانی انفجارهای هیروشیما و ناگازاکی: صحنه‌های بمباران ژاپن با اینکه در رمان مفصل شرح داده شده است، در فیلم بسیار کم‌رنگ هستند.
امتیازها و استقبال عمومی از فیلم اوپنهایمر
در سال‌های گذشته برای اینکه علاقه‌مندان به آثار سینمایی و حتی سریال‌ها بتوانند از کیفیت ساخت و روایت فیلم‌ها پیش زمینه ذهنی داشته باشند، سیستم امتیازدهی در سایت‌ها و مجلات مختلف راه‌اندازی شد. حالا این امتیازها می‌توانند مستندی باشند بر اینکه فیلم اوپنهایمر پرطرفدار بوده و مورد استقبال عمومی قرار گرفته است. این امتیازها چنین هستند:
- امتیاز: 8.3 از 10
- امتیاز در راتن تومیتوز: 93% از 100
- امتیاز در متاکریتیک: 90% از 100
همچنین بدانید که این فیلم در گیشه نیز موفق بود و بیش از 975 میلیون دلار یعنی 9 برابر هزینه‌ای که برای فیلم شده، فروش جهانی داشته است. شما می‌توانید برای دانلود فیلم اوپنهایمر تلگرام را انتخاب کنید و بدون هزینه از تماشای این اثر لذت ببرید.
پیام فیلم اوپنهایمر چیست؟ قدرت ویرانگر علم، اخلاق یا مسئولیت؟
اگر فیلم اوپنهایمر دوبله فارسی بدون سانسور فیلو را دانلود و تماشا کرده باشید متوجه می‌شوید این اثر سینمایی یک روایت تاریخی از دستاوردهای علمی است که می‌توانند نه‌تنها یک زندگی بلکه یک دنیا را نابود کنند.
در این فیلم به‌خوبی می‌بینیم که چطور علم می‌تواند هم نجات‌دهنده یک زندگی باشد و هم انسانیت و اخلاق را نابود کند. کریستوفر نولان سعی دارد این پرسش را در ذهن مخاطب ایجاد کند که علم بدون اخلاق خطرناک است یا کارآمد؟
اوپنهایمر، با تمام نبوغش، در نهایت به این نتیجه می‌رسد که قدرت علمی بدون کنترل اخلاقی، می‌تواند فاجعه‌آفرین باشد. او در مکالمه‌های پایانی‌اش با انیشتین اعتراف می‌کند که بمب اتم دنیا را نابود خواهد کرد.
نقش موسیقی در انتقال اضطراب و تنش در فیلم اوپنهایمر
در نسخه فیلم اوپنهایمر زیرنویس فارسی بدون سانسور نماشا حتی اگر از خواندن زیرنویس جا بمانید، این موسیقی است که ارتباط شما را با داستان حفظ می‌کند. در فضاهای پرتنش، نوایی از سازهای زهی، سینتی‌سایزر و ریتم‌های ناهماهنگ، به‌خوبی حس اضطراب را انتقال می‌دهند.
آهنگ‌ساز این فیلم یعنی لودویگ گورانسون، توانسته با موسیقی متن گاهی حتی جلوتر از سکانس‌ها احساسات را منتقل و بیننده را برای یک تنش یا یک اتفاق آماده کند. البته گاهی سکوت و لحظات بدون هیچ دیالوگ و موسیقی در این فیلم، عظمت و ترس یک اتفاق را به‌نمایش می‌کشند. در صحنه انفجار ترینی‌تی تنها یک سکوت با تصویری از انفجار و آتش توانست قلب بیننده را به تپش در بیاورد.
نحوه بازسازی دهه 40 میلادی در فیلم اوپنهایمر با طراحی لباس حرفه‌ای
برای اینکه فیلم به حال و هوای دهه 40 میلادی نزدیک شود، علاوه‌بر گریم بازیگران، لباس‌های آن‌ها نیز باید متناسب با مد و ترند آن روزها باشد.
طراح لباس فیلم، Ellen Mirojnick، با مهارتی مثال‌زدنی پوشش شخصیت‌ها را براساس اسناد تاریخی بازسازی کرده است. کت‌های پشمی، کلاه‌های فدورا، عینک‌های فلزی و پیراهن‌های یقه‌دار همگی به‌گونه‌ای انتخاب شده‌اند که فضای دهه 1940 را به‌درستی بازتاب دهند.
در طراحی لباس اوپنهایمر، رنگ‌های تیره و خطوط ساده به‌کار رفته است که نمادی از شخصیت درون‌گرا و جدی او به‌شمار می‌آید. درمقابل، لباس‌های جین تتلاک با رنگ‌های گرم‌تر، نشان‌دهنده روحیه آزاد و شورانگیز او هستند.
نقش نورپردازی و رنگ در تقابل حقیقت و روایت در فیلم اوپنهایمر
این فیلم در 2 سبک رنگی و سیاه‌وسفید فیلم‌برداری شده است. بخش‌های رنگی، از دیدگاه اوپنهایمر روایت می‌شوند و بخش‌های سیاه‌وسفید از دیدگاه لوئیس استراوس. این انتخاب هم به تفکیک روایی کمک می‌کند و هم نشان‌دهنده تقابل حقیقت شخصی و روایت رسمی است.
در فیلم اوپنهایمر برای کمک به انتقال حس و شخصیت‌ها نورپردازی بسیار دقیق و ماهرانه انجام شده است. نورپردازی در صحنه‌های بازجویی با سایه‌ها و نورهای نقطه‌ای، فضای خفقان‌آور و اضطراب‌آلودی ایجاد می‌کند. در مقابل، صحنه‌های علمی و آزمایشگاهی با نور طبیعی و گسترده، حس کشف و پیشرفت را منتقل می‌کنند.
ژانر فیلم اوپنهایمر؛ تلفیقی از زندگی‌نامه، درام تاریخی و تریلر روان‌شناختی
کریستوفر نولان توانسته با مهارت خود چند ژانر پرطرفدار را با هم تلفیق کند و درنهایت یک سینمایی 3 ساعته با روایت غیرخطی روی پرده‌های سینما ببرد. این فیلم به‌جای یک ژانر واحد ترکیبی از ژانرهای مختلف است که در ادامه هر کدام را توضیح داده‌ایم.
ژانر زندگی‌نامه‌ای (Biographical)
بخش اصلی فیلم، روایت زندگی جی. رابرت اوپنهایمر است. از دوران تحصیل در اروپا گرفته تا مدیریت پروژه منهتن و پیامدهای اخلاقی پس از جنگ، همگی مروری بر زندگی‌نامه این دانشمند نابغه هستند. این ژانر به مخاطب امکان می‌دهد با شخصیت واقعی و پیچیده اوپنهایمر آشنا شود.
ژانر درام تاریخی (Historical Drama)
این فیلم در زمان یکی از مهم‌ترین رویدادهای قرن بیستم، یعنی ساخت بمب اتمی و جنگ جهانی دوم، جریان دارد. نولان با بازسازی دقیق فضای دهه 1940، از طراحی لباس و صحنه گرفته تا دیالوگ‌ها و شخصیت‌های سیاسی، یک درام تاریخی مستندگونه خلق کرده است.
تریلر روان‌شناختی (Psychological Thriller)
بخش‌هایی از فیلم، به‌‌خصوص جلسات بازجویی و درگیری‌های درونی اوپنهایمر، حال‌وهوای تریلر روان‌شناختی دارند. اضطراب، عذاب وجدان، ترس از پیامدهای علمی و فشارهای سیاسی، فضایی پرتنش و دلهره‌آور ایجاد می‌کنند. نولان با استفاده از تدوین سریع، موسیقی پرتنش و قاب‌های بسته، این ژانر را به‌خوبی در فیلم پیاده کرده است.
ژانر سیاسی و دادگاهی (Political / Courtroom Drama)
در نیمه دوم فیلم، جلسات بازجویی و محاکمه اوپنهایمر را بیشتر می‌بینیم. این بخش‌ها با دیالوگ‌های سنگین، بازی‌های قدرت و افشاگری‌های سیاسی به سبک درام‌های دادگاهی نزدیک می‌شوند. شخصیت لوئیس استراوس در این بخش نقش پررنگی در ارائه این ژانر ایفا کرده است.
افتخارات فیلم اوپنهایمر؛ جوایز اسکار، بفتا و گلدن گلوب
فیلم پرطرفدار اوپنهایمر نه‌تنها در نگاه مخاطبان بلکه در نگاه داوران جشنواره‌های مختلف نیز، اثری فاخر بود و روایتی بدون نقض داشت. در ادامه افتخاراتی که این فیلم بازیگران و عوامل آن کسب کرده‌اند را ذکر کرده‌ایم.
افتخارات فیلم اوپنهایمر در مراسم اسکار 2024
در نود و ششمین دوره جوایز اسکار، اثر سینمایی اوپنهایمر با کسب این 7 جایزه اصلی، درخشان‌ترین فیلم شب بود:
- بهترین فیلم
- بهترین کارگردانی برای کریستوفر نولان
- بهترین بازیگر نقش اول مرد برای کیلین مورفی
- بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای رابرت داونی جونیور
- بهترین تدوین
- بهترین موسیقی متن برای لودویگ گورانسون
- بهترین فیلم‌برداری برای هویته ون هویتما
دیگر جوایز و افتخارات بین‌المللی فیلم اوپنهایمر
علاوه‌بر اسکار، فیلم تاریخی و فلسفی اوپنهایمر در جشنواره‌ها و مراسم‌های دیگر نیز موفق ظاهر شد. جوایز اهدایی به این فیلم عبارت‌اند از:
جوایز بفتا (BAFTA):
- بهترین فیلم
- بهترین کارگردانی
- بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (رابرت داونی جونیور)
- بهترین فیلم‌برداری
- بهترین موسیقی متن
جوایز گلدن گلوب (Golden Globe):
- بهترین فیلم درام
- بهترین کارگردانی
- بهترین بازیگر نقش اول مرد درام (کیلین مورفی)
- بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (رابرت داونی جونیور)
- بهترین موسیقی متن
داستان اوپنهایمر، اقتباس از کتاب؛ وفاداری یا بازآفرینی؟
فیلم اوپنهایمر براساس کتاب برنده جایزه پولیتزر، American Prometheus نوشته کای برد و مارتین جی. شروین ساخته شده است. در این کتاب، زندگی پدر بمب اتمی با جزئیات تاریخی، سیاسی و شخصی بررسی میشود.
کریستوفر نولان روح کلی کتاب که تناقض بین نبوغ علمی و مسئولیت اخلاقی است را حفظ کرده، اما به‌خاطر ایجاد درامی سینمایی مجبور به تغییر برخی وقایع یا شدت و ترتیب آن‌ها بوده است. به‌عنوان مثال، اوپنهایمر در واقعیت به‌اندازه‌ای که در فیلم نشان داده شد، از کشف سیاه‌چاله‌ها هیجان‌زده نبود، چراکه اهمیت آن را در آن زمان به‌طور کامل درک نکرده بود.
تفاوت دیگری که احتمالا یک اشتباه در طراحی صحنه است مربوط میشود به استفاده از پرچم ایالات متحده آمریکا در فیلم. در برخی از سکانس‌ها، پرچم 50 ستاره‌ای کنونی نشان داده میشود که تا سال 1960 پذیرفته نشده بود. در زمان جنگ جهانی دوم، پرچم آمریکا تنها 48 ستاره داشت، زیرا هاوایی و آلاسکا هنوز ایالت نشده بودند.
پشت‌صحنه تولید؛ نولان چگونه بمب را بدون CGI ساخت؟
یکی از شگفتی‌های فنی فیلم اوپنهایمر این است که صحنه‌ی انفجار ترینی‌تی بدون استفاده از جلوه‌های کامپیوتری (CGI) ساخته شده است. نولان با همکاری تیم جلوه‌های ویژه، از تکنیک‌های عملی مانند انفجارهای کنترل‌شده، نورپردازی شدید و فیلم‌برداری با سرعت بالا استفاده کرد تا حس واقعی انفجار را منتقل کند.
این تصمیم هم به باورپذیربودن فیلم کمک کرد و هم نشان‌دهنده تعهد نولان به سینمای کلاسیک و فیزیکی است. او معتقد است که مخاطب حتی ناخودآگاه تفاوت میان CGI و جلوه‌های واقعی را حس می‌کند. با دانلود فیلم اوپنهایمر تاینی موویز از تماشای این جلوه‌های بصری و پرتنشی که نولان ساخته است، به وجد خواهید آمد.
جمع‌بندی
فیلم اوپنهایمر تنها روایتی از زندگی یک نابغه آمریکایی نیست. این فیلم سعی دارد تصویری خطرناک از علم بدون اخلاق و انسانیت نشان دهد. نولان توانسته با این اثر ضمن‌بازسازی یک واقعه تاریخی، آن را بازجویی و احساس پدر بمب اتمی را بعد از این دستاورد ویرانگر برای بیننده ملموس کند.
در پایان فیلم چشمان خسته اوپنهایمر، احساس عذاب وجدانش که در دیالوگ ماندگارش به‌خوبی حس میشود و پشیمانی او ثابت می‌کنند که پدر بمب اتمی از اختراع این آتش نابودکننده چندان راضی نیست.
