در تاریخ ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۵، آلبانی گامی جسورانه در عرصه حکمرانی دیجیتال برداشت و اولین وزیر هوش مصنوعی جهان را به کابینه خود منصوب کرد. دیلا (Diella)، یک دستیار مجازی هوش مصنوعی که پیش‌تر در پلتفرم e-Albania فعالیت می‌کرد، اکنون مسئولیت نظارت بر مناقصات دولتی را بر عهده گرفته است.
این تصمیم که توسط نخست‌وزیر آلبانی، ایدی راما، اتخاذ شد، با هدف مبارزه با فساد و افزایش شفافیت در فرآیندهای دولتی صورت گرفته است. با این حال، این حرکت با واکنش‌های متفاوتی مواجه شده است.
دیلا: وزیر هوش مصنوعی آلبانی
دیلا، که نامش در زبان آلبانیایی به معنای “خورشید” است، توسط آژانس ملی جامعه اطلاعاتی آلبانی (AKSHI) و با همکاری مایکروسافت توسعه یافته است. این سیستم پیش‌تر به عنوان یک دستیار مجازی در پلتفرم e-Albania فعالیت می‌کرد و اکنون به عنوان وزیر هوش مصنوعی در کابینه آلبانی منصوب شده است.
در نخستین سخنرانی خود در پارلمان، دیلا اظهار داشت: “من اینجا نیستم که جای انسان‌ها را بگیرم، بلکه برای کمک به آن‌ها آمده‌ام.” این سخنان نشان‌دهنده رویکرد حمایتی و تکمیلی این سیستم نسبت به نیروی انسانی است.
واکنش‌ها و چالش‌های استفاده از دیلا
این ابتکار با واکنش‌های مختلفی مواجه شده است. حزب مخالف آلبانی، حزب دموکراتیک، این اقدام را غیرقانونی و نمایشی دانسته و از آن انتقاد کرده است. آن‌ها معتقدند که استفاده از یک سیستم هوش مصنوعی در کابینه، بدون حضور انسان، مغایر با اصول قانون اساسی است.
از سوی دیگر، برخی کارشناسان فناوری نیز نسبت به این تصمیم ابراز نگرانی کرده‌اند. آن‌ها معتقدند که اگر داده‌های ورودی به این سیستم دستکاری شده یا فیلتر شوند، ممکن است دیلا تنها فساد موجود را با نرم‌افزار جدیدی مشروعیت بخشد.
اگرچه دیلا می‌تواند در کوتاه‌مدت به افزایش شفافیت در فرآیندهای دولتی کمک کند، اما در بلندمدت نیاز به نظارت انسانی و سیستم‌های کنترلی قوی دارد. در غیر این صورت، ممکن است این سیستم به ابزاری برای پنهان‌سازی فساد تبدیل شود.
در نهایت، موفقیت این ابتکار بستگی به نحوه پیاده‌سازی، نظارت و ارزیابی عملکرد دیلا دارد. اگر این سیستم به درستی مدیریت شود، می‌تواند الگویی برای سایر کشورها در استفاده از هوش مصنوعی در حکمرانی باشد.
جمع‌بندی
آلبانی با معرفی دیلا به عنوان وزیر هوش مصنوعی، گامی جسورانه در جهت استفاده از فناوری‌های نوین در حکمرانی برداشته است. این اقدام می‌تواند به کاهش فساد و افزایش شفافیت در فرآیندهای دولتی کمک کند، اما نیاز به نظارت و ارزیابی مستمر دارد تا از تبدیل آن به ابزاری برای پنهان‌سازی فساد جلوگیری شود.
سوالات متداول (FAQ):
دیلا کیست؟
دیلا یک سیستم هوش مصنوعی است که به عنوان وزیر هوش مصنوعی در کابینه آلبانی منصوب شده است.
هدف از معرفی دیلا چه بود؟
هدف از معرفی دیلا، مبارزه با فساد و افزایش شفافیت در فرآیندهای دولتی است.
واکنش‌ها به این تصمیم چگونه بود؟
این تصمیم با واکنش‌های مختلفی مواجه شده است؛ برخی آن را مثبت و برخی دیگر آن را غیرقانونی دانسته‌اند.
آیا دیلا می‌تواند جایگزین انسان‌ها شود؟
دیلا به عنوان یک سیستم هوش مصنوعی، مکمل انسان‌ها است و هدف آن جایگزینی انسان‌ها نیست.
آینده دیلا چگونه خواهد بود؟
آینده دیلا بستگی به نحوه پیاده‌سازی، نظارت و ارزیابی عملکرد آن دارد.
