در سال 2025، موجی از آهنگهای ساختهشده توسط هوش مصنوعی سروصدای زیادی در صنعت موسیقی بهپا کرده است. هنرمندان از اینکه آثار یا صداهایشان بدون رضایت در قالب آهنگهای جعلی در سرویسهای پخش شنیده میشود به شدت معترض شدهاند، تا جایی که برخی آنها را «تقلب» مینامند و خواهان اقدام جدی از سوی پلتفرمها و قانونگذاران هستند.
این اعتراضات در حالی شدت میگیرد که سرویسهایی مانند Spotify و Deezer روزانه دهها هزار ترک احتمالا تولیدشده توسط AI دریافت میکنند و هنرمندان حقیقی را در رقابتی ناعادلانه با تولیدات ماشینی قرار میدهند. صدای خشم و نگرانی از موسیقیدانان مستقل تا گروههای صنفی به گوش میرسد که میگویند آینده موسیقی انسانی در خطر است.
چگونه آهنگهای AI به لیستهای پخش راه یافتهاند؟
AI اکنون قادر است آهنگهایی تولید کند که شبیه به صدا یا سبک هنرمندان مشهور باشد. این فرآیند معمولاً با تحلیل دادههای موسیقی انجام میشود و مدلهای عظیم هوش مصنوعی براساس الگوهای موجود، خروجیهای جدیدی تولید میکنند.
در بعضی موارد، آهنگهای ساختهشده توسط AI حتی روی نمودارهای موسیقی هم مینشینند، مانند موردی که آهنگ AI به نام “Walk My Walk” رتبه برتر در بخش فروش دیجیتال کشورها کسب کرد، بدون اینکه هیچ انسانی آن را اجرا کرده باشد.
در پلتفرمهای پخش، این آثار بهصورت رسمی یا غیررسمی در کنار آثار هنرمندان واقعی ظاهر میشوند و باعث سردرگمی شنوندگان میگردند.
موج اعتراض هنرمندان: از عصبانیت تا اقدامات قانونی
هنرمندان شناختهشده و گروههای صنفی موسیقی، از خوانندگان تجاری تا موزیسینهای مستقل، با افزایش آثار AI جعلی روبرو شدهاند. این اعتراضات شامل پیامهای تند علیه انتشار گسترده موسیقی AI و درخواست برای شفافسازی و کنترل بیشتر است.
گروه United Musicians and Allied Workers (UMAW) و دیگر تشکلها خواستار وضع قوانین جدید و ابزارهای تشخیص برای جلوگیری از سوءاستفاده از صدای هنرمندان شدهاند. برخی پلتفرمها نیز وعده دادهاند آثار AI را مشخص یا حتی مسدود کنند ولی اعتراضات همچنان ادامه دارد.
نقش پلتفرمها: مسئولیت در برابر سیل آهنگهای AI
پلتفرمهای پخش موسیقی با چالش بزرگی روبرو هستند: از یک سو باید نوآوری و تنوع در موسیقی را حمایت کنند، و از سوی دیگر باید از انتشار محتوای بدون مجوز جلوگیری کنند.
Spotify گزارش داده که میلیونها ترک AIحداقل بارها مجبور به حذف شدهاند، اما در عین حال تکنولوژی تشخیص و کنترل دقیقتر هنوز بهطور کامل پیادهسازی نشده است.
Deezer هم اعلام کرده که روزانه بیش از 50000 آهنگ احتمالا AI دریافت میکند که بخش زیادی از محتوای ورودی را تشکیل میدهد و چالش هویتسنجی ارسالکنندگان را پیچیدهتر کرده است.
تولیدکنندگان موسیقی و نظرسنجیها: آیا AI به صنعت ضرر میزند؟
مطالعات مستقل نشان میدهد بخش بزرگی از موسیقیسازان حرفهای نسبت به تولید کامل آهنگ توسط هوش مصنوعی دید منفی دارند. نتایج یک نظرسنجی از بیش از 1,700 تولیدکننده موسیقی نشان میدهد بیش از ۸۰٪ آنها مخالف انتشار آثار کاملا تولیدشده توسط AI در پلتفرمهای پخش هستند.
این آمار همچنین نشان میدهد بسیاری از این قشر استفادههای کمکی مثل جداسازی بخشهای آهنگ یا مسترینگ با کمک AI را قابل قبول میدانند، اما تولید کامل آهنگ با فرمان متنی را غیرقابل قبول میدانند.
چالشهای فرهنگی و هویتی در موسیقی AI
هوش مصنوعی نه تنها به تقلید صدا میپردازد، بلکه میتواند الگوهای موسیقایی را هم بازتولید کند، گاهی بدون توجه به اصالت هنری و فرهنگی. محققان هشدار دادهاند که این فناوری ممکن است کلیت فرهنگهای موسیقایی را بهدلیل تمرکز بر دادههای مشهور و رایج، تحریف کند و صدای واقعی سنتها را کمرنگ کند.
این نگرانی باعث شده بسیاری از هنرمندان و جامعه پژوهشی خواستار اصول اخلاقی و چارچوبهای عادلانه برای کاربرد AI در موسیقی شوند.
ویژگیهای کلیدی مسئله هوش مصنوعی در موسیقی
|
ویژگی |
توضیح |
| حجم آهنگهای AI در سرویسها |
پلتفرمهای بزرگ روزانه هزاران آهنگ AI دریافت میکنند که بخش زیادی غیرمستند است. |
|
اعتراض هنرمندان |
هنرمندان و گروههای صنفی خواهان شناسایی، برچسبگذاری یا ممنوعیت آثار AI هستند. |
| واکنش پلتفرمها |
تلاش برای حذف یا محدود کردن آهنگهای جعلی، بدون روش تشخیص کامل. |
|
نگرش تولیدکنندگان |
اکثریت تولیدکنندگان مخالف استفاده کامل AI برای خلق آهنگ هستند. |
| چالشهای اخلاقی |
احتمال تحریف فرهنگ موسیقی و تقلید بدون اعتبار. |
اوضاع در صنعت موسیقی نشان میدهد که نقطه تعادل بین نوآوری فناوری و احترام به حقوق هنرمندان هنوز تعریف نشده است. آهنگهای هوش مصنوعی نهتنها از جنبه قانونی و حقوقی چالش ایجاد میکنند، بلکه از منظر فرهنگی نیز نگرانیهایی درباره ارزش موسیقی انسانی مطرح کردهاند.
اگر تنظیمکنندگان صنعت، سازندگان پلتفرم و قانونگذاران نتوانند ابزارهای دقیقتری برای هویتسنجی و شفافسازی آثار تولیدشده توسط AI ارائه دهند، ممکن است اعتماد مخاطبان و ارزش هنرمندان بهطور جدی آسیب ببیند. در سوی دیگر، در صورت بهرهگیری هوشمندانه و طراحی چارچوبهای عادلانه، فناوری میتواند به ابزار کمکی برای خلاقیت بدل شود.
جمعبندی
موضوع اعتراض هنرمندان به آهنگهای ساختهشده توسط هوش مصنوعی اکنون به یکی از بحثبرانگیزترین مسائل صنعت موسیقی تبدیل شده است. از افزایش گسترده آثار AI در سرویسهای پخش تا مخالفت شدید موزیسینها و تولیدکنندگان، این پدیده چالشهای حقوقی، فرهنگی و هویتی را پیش روی صنعت گذاشته است؛ چالشی که نیازمند چارچوبهای قانونی جدید، فناوریهای شناسایی پیشرفته و گفتوگوی میان ذینفعان است.
پرسشهای متداول (FAQ)
آیا آهنگهای AI غیرقانونی هستند؟
در حال حاضر قوانین مشخصی برای همه جنبههای تولید آهنگ AI وجود ندارد، اما بسیاری از هنرمندان و گروههای صنفی خواهان قوانین شفافتر و حمایت از حقوق هنرمندان هستند.
چرا هنرمندان از آهنگهای AI ناراضیاند؟
زیرا این آثار بدون رضایت یا مشارکت مستقیم آنها تولید میشوند، ارزش هنری موسیقی انسانی را کاهش میدهند و روندهای ناعادلانه را در پلتفرمهای پخش تقویت میکنند.
آیا AI میتواند به صنعت موسیقی کمک کند؟
بله، اگر بهدرستی استفاده شود، AI میتواند در فرآیندهای تولید، مسترینگ و الهامبخشی کمکی مفید باشد، اما تولید کامل آثار بدون نظارت انسانی نگرانیبرانگیز است.
پلتفرمها چه اقداماتی انجام میدهند؟
برخی پلتفرمها آثار AI جعلی را حذف کردهاند و سیاستهای هویتسنجی را تقویت میکنند، اما هنوز چالشهای اجرایی باقی است.
آیا شنوندگان میتوانند تشخیص دهند آهنگ واقعی است یا AI؟
با توجه به پیشرفت فناوری، تشخیص این موضوع برای گوش غیرمتخصص دشوار است، زیرا بعضی آثار AI بسیار شبیه به صدای انسان هستند.
